Wat is stress?

© Van uitgeblust naar energiek, Rogier 2020

Stress is een reactie op een externe prikkel (bijvoorbeeld een overvolle mailbox) en/of op een negatieve interpretatie van de situatie, zoals de gedachte: Help! Dat krijg ik nooit af!

Stress ontstaat wanneer er meer van je gevraagd wordt dan je denkt aan te kunnen.

Bijvoorbeeld omdat je niet genoeg tijd hebt om je taken af te ronden, je niet de juiste talenten of tools hebt om de taak tot een goed einde te kunnen brengen, of omdat je denkt dat je geen invloed hebt op het resultaat. Stel, je gaat op bezoek bij een belangrijke nieuwe klant. Je komt vast te zitten in het verkeer. Je telefoon is leeg en je kunt niet van de weg af.

Balans tussen draaglast en draagkracht

Oververmoeidheid of spanningsklachten ontstaan bij een langdurig scheve balans tussen je werk- en privéverplichtingen (belasting) en wat je aankunt (draagkracht).

Gelukkig biedt de scheve balans twee aangrijpingspunten om stress te verlagen:

1. Je kunt samen met je privéomgeving en het werk jouw belasting naar beneden brengen;
2. Je kunt jouw belastbaarheid vergroten. Jouw belastbaarheid wordt beïnvloed door je fysieke en mentale conditie.

Is stress altijd slecht?

Stress hoeft niet altijd negatief te zijn: het is een belangrijk overlevingsmechanisme. Het maakt je klaar om in actie te komen. Af en toe wat stress ervaren is niet schadelijk. Daar is ons lichaam voor gemaakt. Een beetje stress houdt je scherp en maakt dat je extra je best doet. Als stress lang aanhoudt en je kunt tussendoor niet herstellen, dan kunnen er klachten ontstaan.

• Positieve stress
  • Positieve stress bereidt je geestelijk en lichamelijk voor op een uitdaging. Het maakt je alert en klaar voor actie. Er ontstaat geen schade. De stressverschijnselen zoals een verhoogde hartslag of een gejaagd gevoel gaan snel over.
• Negatieve stress
  • Negatieve stress helpt je niet om jouw uitdaging tot een goed einde te brengen. Het belemmert goed functioneren. Bijvoorbeeld omdat je het overzicht verliest en in paniek alles tegelijk wilt oppakken. Er is bij negatieve stress geen balans tussen herstel- en stressmomenten. De stress houdt lang aan. Er kunnen stressklachten ontstaan.